blog

پوسیدگی ریشه و طوقه گندم سبب خسارت فراوانی می شود. لذا باید با استفاده از راهکارهای اصولی به کنترل و مقابله با بیماری اقدام نمود.

این بیماری در کشورهایی نظیر چین، آرژانتین، جنوب برزیل و اروپای غربی رؤیت شده است. در کشور ایران در استان هایی مانند تهران، اردبیل، اصفهان، مرکزی، همدان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و ... شاهد این بیماری در مزارع گندم بوده ایم.

نشانه های بیماری

پوسیدگی ریشه و طوقه گندم با نشانه های مختلفی نمایان می شود. در محل طوقه و بخش پایه ساقه گیاه، این بیماری به صورت قهوه ای تیره تا سیاه نمایان می شود. چنانچه گیاه آلوده از خاک درآورده شود، به آسانی از بخش طوقه جدا می شود. سفید شدن خوشه پیش از رسیدن گیاه، ممکن است نشانه ای از ابتلا به این بیماری باشد.

نشانه این بیماری که عمدتاً همراه با پوسیدگی طوقه و ریشه، نابودی گیاهچه و تغییر رنگ بافت پای ساقه و گره ظاهر می شود، در اغلب مواقع با قارچ هایی مثل Pythium spp.  و  Gaeumannomyces graminis var. tritici ظاهر می شود. تشخیص عامل بیماری در مزرعه بسیار سخت می باشد و به تست های آزمایشگاهی نیاز می باشد.

زیست شناسی

پوسیدگی ریشه و طوقه گندم ممکن است به خساراتی با شدت متفاوت، منجر شود. بافت های ریشه از طریق کنیدی ها یا میسلیوم موجود در بقایای گیاهی مبتلا به این بیماری می شوند. چیزی که به گسترش این بیماری کمک می کند، گرما و خاک های خشک در وضعیت استرس آبی گیاه می باشد. این بیماری ممکن است غلات مختلفی را هدف قرار دهد. مهمترین میزبان این بیماری علف های هرز گرامینه و ذرت و برنج می باشند.

برآورد میزان خطر بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه گندم

قارچ عامل بیماری موجب کاستن از تعداد جوانه ها و اندازه خوشه ها می شود. همچنین وزن هر دانه گیاه آلوده، کاهش پیدا می کند. قارچ کش ها در حفظ گیاهچه در مقابل آلودگی بذرزاد مؤثر هستند، اما در کنترل زادمایه موجود در خاک ناتوان هستند.

بقایای گیاهی بعد از برداشت بذر و خاک، راهی برای گسترش این بیماری هستند. مقدار خسارت بوجود آمده از طریق پاتوژن ها نزدیک به 3 الی 12.5 درصد می باشد. البته در مواقعی ممکن است این میزان به اندازه 40 درصد نیز برسد.

قارچ Pythium در تمامی خاک های زراعی فراگیر می باشد و دامنه میزانی فراوانی دارد و به محصولات تناوبی و علف های هرز حمله ور می شود. شدیدترین خسارت توسط این قارچ در خاک های خنک و مرطوب و خاک های فقیر دیده می شود.

پیشگیری و مقابله با پوسیدگی ریشه و طوقه گندم

کشاورزان باید به نکاتی که در ادامه بیان می شود، با دقت توجه داشته باشند تا از ایجاد خسارت توسط این بیماری جلوگیری کنند:

-         ارقام حساس به بیماری نباید در مزرعه کشت شوند.

-         تناوب زراعی با گیاهان غیر گرامینه باید رعایت شود و از کشت گندم در تناوب با ذرت و برنج خودداری شود.

-         ضدعفونی بذور با استفاده از سموم سیستمیک به دلیل انتقال آلودگی زیر پوسته ای در بذر گندم، اقدام مناسبی است.

-         بذور آلوده و کاه و کلش آلوده نباید به دیگر نواحی مزرعه منتقل شوند.

-         علف های هرز گرامینه در مزارع گندم باید کنترل شوند.

-         بقایای گیاهی آلوده بعد از برداشت باید از بین روند.

-         بوجاری کامل بذر و از بین بردن دانه های لاغر و چروکیده که مستعد انتقال بیماری هستند، باید در دستور کار کشاورزان قرار بگیرد.

-         کنترل شیمیایی برای مقابله با پوسیدگی ریشه و طوقه گندم باید با مشاوره با متخصصان این حوزه صورت بگیرد و هرگز نباید اقدام خودسرانه ای برای سمپاشی گیاهان انجام داد. زیرا ممکن است به نتیجه بدی برای محصولات شما منجر شود.

 شما عزیزان می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در ارتباط باشید یا به سایت سپند شیمی تیوان مراجعه نمایید.

 ملخ‌های زیان آور گندم ، خسارت شدیدی به مزارع گندم وارد می کنند، اما با روش هایی می توان به مقابله و مبارزه با آنها برخاست.

ملخ ها، موجوداتی هستند که جزء شاخه بندپایان می باشند و در رده حشرات قرار می گیرند که به دلیل برخورداری از پاهای قدرتمند در بخش عقب خود، قادر به جهش بلندی هستند. ملخ ها می توانند به محصولات کشاورزی مختلفی صدمه وارد کنند. ملخ ها از گونه های گیاهی مانند شبدر، پنبه، ذرت، جو و یونجه و ... تغذیه نموده اما غذای اصلی آنها گیاهان باریک‌برگ مانند چمن، جو و گندم می باشد.

آشنایی با برخی از گونه‌های ملخ گندم

ملخ مراکشی: این ملخ در دامنه های کوه البرز و زاگرس در شمال غربی، شمال شرقی، غرب، جنوب و جنوب غربی دیده می شوند. این گونه ملخ با خط‌های روی گرده آن به شکل X شناسایی می‌شود. غلات، میزبان اصلی این گونه از ملخ ها است و بیشترین میزبان آنها گندم و جو می باشد.

ملخ صحرایی: این ملخ ها در آفریقا، عربستان، هندوستان و پاکستان همواره وجود دارند و از طریق شکل خطوط روی گرده شناسایی می‌شوند و در شرایطی خاص دست‌خوش تغییرات ریخت‌شناختی و رفتاری شده و از حالت انفرادی به حالت گله ای در کانون های تجمع مانند عربستان و مغولستان تبدیل می شوند و به نواحی دیگر مانند ایران هجوم می آورند. اصلی ترین میزبان ملخ صحرایی، گندم و جو می باشند.

ملخ آسیایی: فاز انفرادی این ملخ در اغلب نواحی ایران دیده می شوند و همواره گندم و جو را برای میزبان خود انتخاب می کنند. هر چند که این ملخ ها ممکن است به نیشکر و برنج نیز حمله ور شوند.

خسارت ناشی از ملخ ها به مزارع:

ملخ‌های زیان آور گندم می توانند محصولات زیادی را از بین ببرند. در صورتی‌که شمار ملخ ها زیاد باشد، فضولات آنها به شدت سبب آلودگی محصولات می شوند. گاهی این ملخ ها به صورت دسته جمعی روی مزارع گندم می نشینند و صدمات زیادی به آنها وارد می کنند. ملخ ها در صورت پرشمار بودن می توانند تا صد تن از گیاهان را بخورند که در چنین شرایطی، میزان خسارت بسیار شدید خواهد بود.

مدیریت تلفیقی ملخ‌های زیان آور گندم

1-     برخی از پرندگان از شکارچیان عمومی ملخ ها می باشند. لاروی برخی از سوسک های Meloe به خوردن تخم ملخ ها می پردازند.

2-     کشت زمین های لخت و افزایش پوشش گیاهی در نواحی زیست ملخ مراکشی حتماً در کاهش جمعیت این ملخ ها مؤثر خواهد بود. زیرا ملخ های مراکشی به زمین های خشک و بدون پوشش گیاهی حمله ور می شوند و در آنجا تخم گذاری می کنند. چرای بی رویه سبب سخت و خالی شدن زمین می شود که در چنین شرایطی، زمینه مناسبی برای حمله ملخ ها ایجاد می شوند.

3-     سموم شیمیایی مختلفی بر روی گونه های مختلف ملخ ها تأثیر می گذارند و آنها را از بین می برند. انتخاب سم مناسب با توجه به نوع ملخ تعیین می شود. متخصصان این حوزه می توانند به شما کمک کنند که مؤثرترین سم را برای مقابله با ملخ‌های زیان آور گندم انتخاب کنید. به طور مثال سم لامبدا سایهالوترین Lambda-cyhalothrin EC5% برای دفع و نابودی ملخ مراکشی گندم بسیار اثرگذار است. با توجه به تنوع بالای گونه ملخ ها، انتخاب سم شیمیایی مناسب باید با نظر متخصصان انجام شود تا به نتیجه مورد انتظار منجر شود.

سخن پایانی

گندم، از مهمترین محصولات کشاورزی در دنیا است که منبع اصلی تأمین غذای انسان و دام می باشد. برای کاشت گندم باید به مواردی مانند بذر مناسب، آماده سازی زمین، زمان بندی کاشت گندم، خاک مناسب برای کاشت، زهکشی، روش کاشت گندم، آبیاری، کود و مقابله با آفات و بیماری های گندم توجه داشت. ملخ‌های زیان آور گندم از مهمترین عواملی هستند که کیفیت و کمیت این محصول را تهدید می کنند. کشاورزان باید توجه داشته باشند که با روش های مناسب و اصولی که پایه علمی دارند، به مقابله با این ملخ ها اقدام کنند و از بروز خسارت های شدید جلوگیری کنند.

شما عزیزان می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در ارتباط باشید یا به سایت سپند شیمی تیوان مراجعه نمایید.